Rola cynku w diecie.

Na temat działania tego niezwykłego pierwiastka na organizm ludzki do tej pory przeprowadza się liczne badania naukowe. Pracują nad tym naukowcy ze Stanów Zjednoczonych, Szwecji, Kanady, Japonii. Dzięki ich pracy wiemy już, że cynk bierze udział w metabolizmie komórkowym. Jest niezbędny dla pracy enzymów potrzebnych w przemianie białkowej i węglowodanowej oraz syntezy kwasów nukleinowych. Ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania układu nerwowego oraz gruczołów wydzielania wewnętrznego. Cynk kumuluje się w męskim nasieniu i gruczole krokowym (prostacie), wpływa korzystnie na płodność, zapobiega chorobom prostaty, u kobiet reguluje miesiączkowanie. Wchodzi w skład insuliny wydzielanej przez trzustkę. Cynk działa leczniczo na wrzody przewodu pokarmowego, żylaki, owrzodzenia i choroby skórne -ma wpływ na proces regeneracji skóry, utrzymuje jej odporność na infekcje, a także przyspiesza gojenie się ran zewnętrznych. Ponadto pierwiastek ten reguluje gospodarkę hormonalną i produkcję łoju wewnątrz skóry, dzięki czemu poprawia jej wygląd i koloryt oraz działa przeciwtrądzikowo. Cynk pomaga w leczeniu depresji, stanów agresji oraz schizofrenii (pierwiastek odkłada się w mózgu). Magazynuje się też w tkance kostnej, skórze i włosach, przez co warunkuje prawidłowy wzrost włosów, paznokci i kości. Hamuje proces powstawania wolnych rodników w organizmie. Poprawia pracę układu odpornościowego, a zażywany profilaktycznie, zmniejszenia symptomy przeziębienia oraz infekcji gardła. Cynk bierze udział w aktywacji obszaru mózgu odpowiedzialnego za przetwarzanie informacji ze zmysłów węchu i smaku. W związku z tym osobom cierpiącym na zaburzenia tych zmysłów podaje się suplementy zawierające cynk. Odpowiednia ilość cynku jest niezbędna do prawidłowego powstania i rozwoju narządów płodu w okresie ciąży. Dieta bogata w cynk wspomaga leczenie reumatyzmu, artretyzmu, zapalenia jelit.

Niedobór tego pierwiastka może objawiać się brakiem apetytu, podatnością na choroby i infekcje, pogorszeniem pamięci, uczuciem znużenia, spadkiem potencji seksualnej. Na obniżenie jego poziomu w organizmie mogą wpływać niektóre leki, pigułki antykoncepcyjne, kuracje odchudzających nie podparte odpowiednią suplementacją mineralną, a także nadużywanie alkoholu. Niedobór cynku jest niebezpieczny, gdyż powoduje niedokrwistość, spowolnienie tempa wzrostu, osłabienie kości, a nawet wady wrodzone. Inne symptomy to obniżenie odporności i wydolności fizycznej, drżenie kończyn, złe gojenie się ran, zmiany skórne i utrata owłosienia, biegunka, pogorszenie wyglądu włosów i paznokci, zaburzenia miesiączkowania. W niektórych przypadkach może wystąpić kurza ślepota, zaburzenia pracy grasicy i węzłów chłonnych, a nawet miażdżyca tętnic.

Dostarczenie wymaganej ilości cynku w diecie bywa problematyczne, tym bardziej, że jest on dość trudno przyswajalny. Nie zaleca się uzupełniania go sztucznymi preparatami, gdyż najlepiej przyswajalny jest w postaci naturalnej i w takiej działa najskuteczniej. Zapotrzebowanie na cynk wynosi około 9 mg dziennie dla mężczyzn i 7 mg dla kobiet. Naturalnymi źródłami cynku są: ostrygi, małże, ryby, wątróbka, mięso drobiowe, zwłaszcza z indyka, orzechy i migdały, pełnoziarniste pieczywo, jaja, nasiona roślin strączkowych, pestki dyni. Dla porównania – 100 gram ostryg zawiera 63 mg cynku, natomiast 100 g wątroby wołowej ma go tylko 3 mg. Przyswajanie pierwiastka z pokarmu jest regulowane hormonalnie i zależy od zapotrzebowania. Zbyt duże spożycie (powyżej 200 mg) powoduje silne zatrucie, nudności i wymioty, natomiast długotrwałe spożycie ponad normę może zaburzać lub zahamować przyswajanie miedzi i żelaza. Produkty sprzyjające wytrącaniu tego pierwiastka z organizmu to: alkohol, mleko i jego przetwory, cukier i zbyt duże ilości błonnika. Nadmierne spożywanie słodyczy powoduje utratę do około 3 mg cynku dziennie. Warto wiedzieć, że białka zwierzęce i kwas cytrynowy ułatwiają wchłanianie cynku, natomiast żelazo i miedź utrudniają ją.

Niedobór cynku dotyka około dwóch miliardów ludzi na całym świecie, powodując w najlepszym wypadku brak odporności na podstawowe infekcje, a w najgorszym poważne komplikacje zdrowotne i co za tym idzie podwyższoną umieralność. Tak więc pierwiastek ten powinien być w spektrum niezbędnych dla naszego organizmu składników, bez względu na rodzaj stosowanej diety.

Trening przygotowania motorycznego, Warszawa
fitness klub Ursynów