PROBLEMY BÓLOWE ODCINKA LĘDŹWIOWEGO- CZY SIŁOWNIA NIE ZASZKODZI?

Przewlekłe, bądź epizodyczne bóle w okolicy lędźwiowo- krzyżowej to problem znany większości społeczeństwa, nawet tej teoretycznie zdrowej części. Siedzący i stresujący tryb życia jest jedną z przyczyn powstawania i nasilania się dolegliwości. Wiedza, jak zapobiegać lub łagodzić powyższe objawy jest zatem nieoceniona.

W magazynie „Spine” opublikowano artykuł, w którym udowodniono, ze unikanie ruchu przy dolegliwościach odcinka lędźwiowego jest bezcelowe, a wręcz szkodliwe. Badaniom poddano 23 osoby z bólem oraz taką samą liczę osób bezbólowych. Sprawdzano umiejętność utrzymania rownowagi i powrotu do prawidlowej pozycji siedzącej na krześle, poprzez wychylanie krzesla i wprawianie go w drgania. Oceniano m.in. aktywność mięśni tułowia poprzez EMG.

Porównując osoby bez bólu i z bólem zauważono, że u tych drugich lordoza lędźwiona jest słabiej zaznaczona a ruchomość kręgosłupa mniejsza. Konsekwencją tego był zwiększony ruch w stawach biodrowych. Wyciągnięto ponadto wniosek, że dynamiczna stabilność tułowia u osob z bólem nie różni sie znacząco od tej u osób zdrowych, nie tylko w odniesieniu do dokładności ruchu, ale również sposobu odzyskania równowagi. Skuteczność strategii kinematycznych wykonywanych przez pacjentów z bólem nie różniła się zatem znacząco od tej u osób zdrowych. Autorzy wyciągnęli następujące wnioski:

1/ dolegliwości bólowe nie wpływają na kontrolę balansu mięśniowego – może się to przyczynić do zmniejszenia lęku przed bólem u pacjentów z problemami okolicy lędźwiowo-krzyżowej,

2/Zmniejszona ruchomość tułowia może być kompensowana poprzez wzrost aktywacji mięśni stabilizatorów.

3/Ubytek w ruchomości kręgosłupa został zrekompensowany przez wzrost ruchu stawu biodrowego.

Badani z bólem krzyża wykazywali kompensacje, które prawdopodobnie były wynikiem strategii obronnych przed dalszymi urazami i bólem. Zdolność do odzyskiwania równowagi u tych osób nie została jednak zaburzona. Wcześniejsze badania sugerowały, że strach i unikanie pozycji bólowych prowadzi do zwiększania się dysfunkcji. Autorzy pracy zachęcają pacjentów do aktywności pomimo objawów bólowych.

Niektórzy badacze stawiają tezę, że zmiany kinematyki kręgosłupa i biodra są przyczyną bólu pleców, a nie kompensacją w związku z bólem pleców. Twierdzenia takie należy jednak rozumieć w ten sposób, że gdy ból jest przyczyną zmian we wzorcach ruchu leczenie powinno być ukierunkowane na łagodzenie bólu, ale jeśli jest on skutkiem dysfunkcji ruchu, programy rehabilitacji powinny mieć na celu przywrócenie prawidłowej jego jakości.

Bibliografia:

Freddolini M. i wsp, Dynamic Stability of the Trunk During Unstable Sitting in People With Low Back Pain, Spine 39:785-790, 2014

trener osobisty, Trener przygotowania motorycznego, fizjoterapeuta, Warszawa, fitness klub Ursynów