Budowa i rola białka w organizmie człowieka.

Białka (proteiny) tworzą część struktury każdej komórki w ludzkim organizmie, łącznie z tkanką mięśniową, narządami wewnętrznymi, ścięgnami, skórą, włosami i paznokciami. Przeciętnie proteiny to 15-20% całkowitej masy ciała, co stanowi około 55-56% suchej masy ciała . Białka, a ściślej mówiąc aminokwasy z których są zbudowane, stanowią przede wszystkim materiał budulcowy dla organizmu człowieka. Jednak pełnią również znaczącą rolę w procesach metabolicznych i mogą być używane jako „paliwo” (rezerwa energetyczna) w sytuacji niedoboru węglowodanów. Potrzebne są także do produkcji neuroprzekaźników, enzymów i hormonów takich jak np. adrenalina czy insulina.

Budowę białkową posiadają również transportująca tlen hemoglobina, zapewniający elastyczność naszej skórze kolagen czy niezbędne do zwalczania infekcji przeciwciała.

Spożyte białko jest rozkładane w układzie trawiennym na mniejsze cząstki (aminokwasy i di peptydy, czyli dwa połączone ze sobą aminokwasy). Aż 15 aminokwasów może powstać w organizmie człowieka z innych aminokwasów, węglowodanów i azotu. Nazywane są one EAA ( czyli endogenne aminokwasy). Pozostałe 8 aminokwasów, czyli te które muszą zostać dostarczone z pożywieniem nazywamy NEAA (czyli egzogennymi aminokwasami). Poniżej znajduje się tabela charakteryzująca aminokwasy ze względu na ich endogenny lub egzogenny charakter.

Aminokwasy DAA (endogenne)

1. Izoleucyna

2. Leucyna

3. Lizyna

4. Metionina

5. Fenyloalanina

6. Treonina

7. Tryptofan

8. Walina

Aminokwasy NEAA (egzogenne)

1. Alanina

2. Arginina

3. Asparagina

4. Kwas asparginowy

5. Cysteina

6. Kwas glutaminowy

7. Glutamina

8. Glicyna

9. Histydyna

10. Prolina

11. Seryna

12. Tyrozyna

13. Ornityna

14. Cytrulina

15. Tauryna

Aminokwasy o łańcuchu rozgałęzionym BCAA składają się z trzech aminokwasów egzogennych:

Izoleucyny
Leucyny
Waliny.

Aminokwasy te tworzą 1/3 białka mięśniowego i stanowią podstawę dla dwóch egzogennych aminokwasów tj. glutamina i alanina, które uwalniają się w dużych ilościach w trakcie intensywnych ćwiczeń tlenowych. Wszystkie wymienione wyżej aminokwasy należą do grupy aminokwasów białkowych. Z kolei ornityna, cytrulina i tauryna to aminokwasy niebiałkowe, czyli wykorzystywane są do innych syntez niż tworzenie struktur białkowych. Dla przykładu aminokwasy niebiałkowe to ornityna, cytrulina biorą udział w cyklu mocznikowym, zaś tauryna, służy do sprzęgania kwasów żółciowych.

Trening przygotowania motorycznego
fitness klub Ursynów