Jest wyodrębnioną funkcjonalnie częścią układu nerwowego człowieka, który zaopatruje narządy wewnętrzne. Działanie AUN jest niezależnie od naszej woli; ogólnie część współczulna działa pobudzająco, część przywspółczulna hamująco. Nerwy AUN biegną tymi samymi drogami co włókna somatycznego układu nerwowego, ale działają na zupełnie inne receptory. Układ współczulny (sympatyczny) aktywizuje się podczas stresu (układ walki- ucieczki), układ przywspółczulny (parasympatyczny) podczas relaksu i spoczynku. Do głównych neuroprzekaźników części współczulnej należy adrenalina, noradrenalina i dopamina, do neuromediatorów części przywspółczulnej przede wszystkim acetylocholina. Układ autonomiczny odgrywa kluczową rolę regulacyjną w procesach wydzielania hormonów a co za tym idzie w procesach adaptacji organizmu będącej wynikiem treningu (wytrenowanie, przetrenowanie). Poniżej przykładowe efekty pobudzenia obu części układu autonomicznego:
Autonomiczny układ nerwowy.
Jest wyodrębnioną funkcjonalnie częścią układu nerwowego człowieka, który zaopatruje narządy wewnętrzne. Działanie AUN jest niezależnie od naszej woli; ogólnie część współczulna działa pobudzająco, część przywspółczulna hamująco. Nerwy AUN biegną tymi samymi drogami co włókna somatycznego układu nerwowego, ale działają na zupełnie inne receptory. Układ współczulny (sympatyczny) aktywizuje się podczas stresu (układ walki- ucieczki), układ przywspółczulny (parasympatyczny) podczas relaksu i spoczynku. Do głównych neuroprzekaźników części współczulnej należy adrenalina, noradrenalina i dopamina, do neuromediatorów części przywspółczulnej przede wszystkim acetylocholina. Układ autonomiczny odgrywa kluczową rolę regulacyjną w procesach wydzielania hormonów a co za tym idzie w procesach adaptacji organizmu będącej wynikiem treningu (wytrenowanie, przetrenowanie). Poniżej przykładowe efekty pobudzenia obu części układu autonomicznego:
Oskrzela
Metabolizm
Pracujące mięśnie szkieletowe
Mięśnie gładkie przewodu pokarmowego
Ośrodek termoregulacji
Ośrodek oddechowy
Ciśnienie tętnicze
Rozszerzenie
Wzrost tempa
Wzrost pobudliwości, rozszerzenie naczyń
Zmniejszenie przepływu krwi, zmniejszenie perystaltyki
Wzrost temperatury
Wzrost wentylacji płuc
Wzrost lub spadek
Zwężenie
Spadek tempa
Spadek pobudliwości zwężenie naczyń
Zwiększenie przepływu krwi, zwiększenie perystaltyki
Spadek temperatury
Spadek wentylacji płuc
Spadek
Trener osobisty, Trener przygotowania motorycznego, Warszawa
fitness klub Ursynów
dr Bogdan Krauss